top of page

ทำหมันสัตว์เลี้ยง: ทางเลือกที่ปลอดภัยกว่าการใช้ยาคุมสุนัขและแมว

  • สพ.ญ.ศดานันท์ จิตรพีระ
  • 23 พ.ย.
  • ยาว 1 นาที

แมวที่ใส่ที่ครอบหัวป้องกันแมวเลีย

หลายคนอาจเข้าใจผิดว่า "ยาคุมกำเนิด" เป็นทางเลือกที่สะดวกและประหยัดสำหรับการคุมกำเนิดสัตว์เลี้ยง แต่รู้หรือไม่ว่า การใช้ยาคุมโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ อาจแลกมาด้วยความเสี่ยงต่อโรคร้ายแรงอย่าง "มดลูกอักเสบ" หรือ "เนื้องอกเต้านม" ซึ่งอาจรุนแรงถึงชีวิตได้! PETMED+ จึงขอเป็นกระบอกเสียงยืนยันว่า "การทำหมัน" คือทางเลือกที่ปลอดภัยและยั่งยืนที่สุด บทความนี้จะพาคุณไปเจาะลึกความจริงเกี่ยวกับอันตรายของยาคุม เปรียบเทียบข้อดี-ข้อเสียกับการทำหมันแบบชัดๆ และคำแนะนำจากสัตวแพทย์ในการดูแลสุนัขและแมวให้มีสุขภาพดีในระยะยาวค่ะ


สารบัญ (Table of Contents)


  1. ทำไม PETMED+ ถึง "ไม่จำหน่าย" ยาคุมสุนัขและแมว?

  2. เจาะลึกความจริง: ยาคุมกำเนิดคืออะไร และมีไว้เพื่ออะไรกันแน่?

  3. เตือนภัย! 7 ผลข้างเคียงอันตรายจากการใช้ยาคุมในสัตว์เลี้ยง

  4. การทำหมัน (Spay & Neuter) คืออะไร? ปลอดภัยแค่ไหน?

  5. เปรียบเทียบชัดๆ: ยาคุมกำเนิด vs การทำหมัน เลือกแบบไหนดี?

  6. ช่วงอายุที่เหมาะสมในการทำหมัน เพื่อสุขภาพที่ดีที่สุด

  7. How-to: การเตรียมตัวก่อนและดูแลหลังทำหมันอย่างถูกวิธี

  8. สรุป: เลือกความปลอดภัยที่ยั่งยืน เพื่อสัตว์เลี้ยงที่คุณรัก


ทำไม PETMED+ ไม่จำหน่ายยาคุมสุนัขและแมว

ลูกค้าหลายท่านได้สอบถามเข้ามากับทางร้านเกี่ยวกับ “ยาคุมสำหรับสุนัขและแมว” แต่ทาง PETMED+ ต้องขอเรียนแจ้งว่า

❌ “ทางเราไม่มีการจำหน่ายยาคุมทุกประเภท” เพราะยาคุมกำเนิดในสัตว์เลี้ยงมี ผลข้างเคียงร้ายแรง ต่อสุขภาพของน้องหมาและน้องแมว ทั้งระยะสั้นและระยะยาว หากใช้โดยไม่ระมัดระวัง หรือขาดความรู้พื้นฐานทั้งในด้านวงรอบการเป็นสัดของสุนัขและแมว รวมถึงข้อบ่งชี้ในการใช้ของยาคุมชนิดต่างๆ ซึ่งยาคุมทุกชนิดจำเป็นต้องอยู่ในความดูแลของสัตวแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบสืบพันธุ์เท่านั้นจึงจะสามารถใช้ได้*** 


ยาคุมกำเนิดในสัตว์เลี้ยงคืออะไร และมีอันตรายอย่างไร

ยาคุมกำเนิดในสุนัขและแมว คือยาในกลุ่มฮอร์โมนสังเคราะห์มีวัตถุประสงค์ในการใช้เพื่อ 

1. ยุติการตั้งครรภ์ เช่น กรณีที่มีการผสมเลือดชิด มีการตรวจพบว่าลูกสัตว์ในท้องพิการแต่กำเนิด หรือพบความผิดปกติที่อาจทำให้แม่สัตว์เป็นอันตราย

2. ยับยั้งหรือเลื่อนการตกไข่ออกไป เพื่อเลี่ยงการผสมที่ไม่ต้องการ ด้วยสาเหตุจำเป็น ที่เจ้าของยังไม่สามารถพาสัตว์เลี้ยงไปทำหมันได้ เช่น อยู่ระหว่างการรักษาโรคอื่นๆอยู่ เป็นต้น 

3. แก้ไขภาวะการปัสสาวะกระปริดกระปรอยหลังทำหมัน ซึ่งปัจจุบันมีวิธีการรักษาอื่นๆ ที่ดีกว่า และปลอดภัยมากกว่า

4. ใช้เหนี่ยวนำการคลอดในแม่สุนัข

5. ใช้ในการรักษาภาวะมดลูกอักเสบเป็นหนอง (Pyometra) กรณีสุขภาพร่างกายสุนัขยังไม่พร้อมสำหรับการวางยาเพื่อผ่าตัดนำมดลูกออก

6. แก้ไขภาวะรกเคลื่อนตัวไม่เต็มที่ในสุนัข (Subinvolution of placental sites ; SIPs) ซึ่งเป็นภาวะที่มดลูกหลังคลอดไม่สามารถซ่อมแซมตัวเองได้ตามปกติ 

7. ใช้ในการควบคุมพฤติกรรมสัตว์ เช่น การถ่ายปัสสาวะไม่เป็นที่ ลดพฤติกรรมก้าวร้าว ลดความกำหนัดในสุนัขเพศผู้ (Libido) เป็นต้น ทั้งนี้ควรใช้ภายใต้การดูแลของสัตวแพทย์


⚠️ อันตรายจากการใช้ยาคุมกำเนิดในสัตว์เลี้ยง:

ยาคุมกำเนิดมีลักษณะการทำงานที่คล้ายคลึงกับการทำงานของฮอร์โมนเพศในร่างกายสัตว์ นั่นหมายความว่า การฉีดยาคุมให้สัตว์ คือการเพิ่มฮอร์โมนเพศชนิดใดชนิดหนึ่งเข้าไปสู่ร่างกายสัตว์ หากใช้โดยไม่ระมัดระวังอาจนำมาซึ่งผลข้างเคียงได้หลากหลายระบบ หลายอวัยวะในร่างกาย ไม่ว่าจะเป็น

  • เสี่ยงต่อ ภาวะมดลูกอักเสบเป็นหนอง (Pyometra)  รวมทั้งเสี่ยงต่อภาวะที่เยื่อบุโพรงมดลูกหนาตัวผิดปกติร่วมกับมีลักษณะเป็นซีสต์หรือถุงน้ำ (Cystic endometril hyperplasia)

  • ทำให้เกิดภาวะ ฮอร์โมนไม่สมดุล ส่งผลให้ขนร่วง รวมทั้งทำให้เกิดปัญหาการสะสมของไขมันในผิวหนังที่มากเกินไป (Cutaneous xanthomatosis)

  • เพิ่มความเสี่ยงในการเกิด เนื้องอกเต้านมและมะเร็งเต้านม มะเร็งต่อมลูกหมาก

  • เหนี่ยวนำให้เกิดการแท้ง หรือการคลอดก่อนกำหนด

  • ส่งผลกดการทำงานของ ต่อมหมวกไต, ระบบต่อมไร้ท่อ เสี่ยงต่อโรคเบาหวาน

  • ตาบอด จากระดับไขมันสะสมในเลือดสูง (Lipemia)

  • ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ เช่น คุณภาพน้ำเชื้อลดลง ภาวะเม็ดเลือดแดงจาง ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ รวมทั้งโรคเบาหวาน ภาวะการกดไขกระดูก

🩺 สัตวแพทย์ยืนยันว่า “ยาคุม” ไม่ใช่วิธีคุมกำเนิดที่ปลอดภัยสำหรับสัตว์เลี้ยงทุกเพศทุกวัย


การทำหมันสัตว์เลี้ยงคืออะไร

การทำหมัน (Spay & Neuter) คือการคุมกำเนิดแบบถาวร โดยการผ่าตัดเอาอวัยวะสืบพันธุ์บางส่วนออก เพื่อหยุดการผลิตฮอร์โมนทางเพศ

เพศ

วิธีการทำหมัน


เพศผู้ (สุนัข/แมวตัวผู้)

ผ่าตัดนำอัณฑะออกทั้ง 2 ข้าง


เพศเมีย (สุนัข/แมวตัวเมีย)

ผ่าตัดนำรังไข่ทั้ง 2 ข้าง และมดลูกออก



ความแตกต่างระหว่างยาคุมกับการทำหมัน

ประเด็น

ยาคุมกำเนิด

การทำหมัน

ความปลอดภัย

เสี่ยงต่อโรคมดลูกอักเสบและมะเร็ง

ปลอดภัยสูงเมื่อทำโดยสัตวแพทย์

ระยะเวลาออกฤทธิ์

ชั่วคราว ต้องฉีดซ้ำ (เฉพาะเคสที่สัตวแพทย์เห็นสมควรเท่านั้น)

ถาวร ไม่ต้องทำซ้ำ

ผลข้างเคียง

ส่งผลต่อระบบการทำงานของฮอร์โมนและระบบอื่นๆในร่างกาย

ไม่มีผลข้างเคียงระยะยาว แต่ต้องมีการดูแลแผลหลังผ่าตัดทำหมัน

ผลต่อสุขภาพ

อาจทำให้อ้วนและฮอร์โมนแปรปรวน

ช่วยลดพฤติกรรมก้าวร้าวและป้องกันโรค

ค่าใช้จ่ายระยะยาว

ต้องจ่ายซ้ำทุกเดือน

ทำครั้งเดียวจบ เสียค่าใช้จ่ายครั้งเดียว

ข้อควรปฏิบัติก่อนทำ

ตรวจร่างกาย อายุ ประวัติ ต้องมีการเช็คระยะวงรอบการเป็นสัด ไม่จำเป็นต้องงดน้ำ-งดอาหารก่อนฉีด 

ตรวจร่างกาย ตรวจเลือดและอื่นๆตามความเห็นของสัตวแพทย์ รวมทั้งมีการงดน้ำ-งดอาหารก่อนทำการผ่าตัดทำหมัน สัตว์เลี้ยงควรทำวัคซีนครบ


ควรทำหมันช่วงอายุเท่าไหร่ถึงดีที่สุด

แนะนำเริ่มทำหมันตั้งแต่อายุประมาณ 6–7 เดือนขึ้นไป หรือหลังจากได้รับวัคซีนครบถ้วนแล้ว และสัตวแพทย์ตรวจประเมินร่างกายดูแล้วเห็นสมควรที่จะทำหมัน ในกรณีสัตว์เลี้ยงมีสุขภาพแข็งแรง อาจสามารถทำหมันได้เร็วกว่านั้น

💡 การทำหมันตั้งแต่อายุน้อย จะช่วยลดความเสี่ยงมะเร็งเต้านมในตัวเมียได้มากกว่า 90%


ขั้นตอนการเตรียมตัวก่อนและหลังทำหมัน

🔹 ก่อนการทำหมัน

  • ตรวจสุขภาพทั่วไป ตรวจค่าเลือดต่างๆ หรืออาจมีการตรวจหัวใจ และแลปอื่นๆ

  • งดน้ำและอาหารตามระยะเวลาที่กำหนด (6–8 ชั่วโมง หรืออาจน้อยกว่านั้นตามความเห็นของสัตวแพทย์)

  • แจ้งโรคประจำตัวหรือยาที่น้องกินประจำ

🔹 หลังการทำหมัน

  • ใส่ปลอกคอกันเลีย หรือเสื้อกันเลียเพื่อป้องกันแผลผ่าตัด

  • ป้อนยาตามเวลาที่สัตวแพทย์กำหนด

  • กักบริเวณ ไม่ให้สัตว์เคลื่อนไหวมากจนเกินไปและอาจทำให้บริเวณแผลที่เย็บแตก

  • สังเกตอาการผิดปกติ เช่น ซึม บวม หรือมีเลือดซึมจากแผล

  • กลับไปตัดไหมภายใน 7–10 วัน หรือตามที่สัตวแพทย์นัดหมาย


สรุป: การทำหมันคือการป้องกันโรคที่ดีที่สุดสำหรับน้อง ๆ

การทำหมันตัดเป็นการดูแลสุขภาพสัตว์ในระยะยาวที่ปลอดภัยและยั่งยืนในสัตว์  เพราะไม่เพียงช่วยคุมกำเนิดเท่านั้น แต่ยังช่วยป้องกันโรค และพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ต่างๆ 


❤️ “การทำหมันไม่ใช่การพรากความเป็นธรรมชาติของสุนัขและแมวของท่าน แต่คือการป้องกันไม่ให้น้องๆต้องเจ็บป่วยในอนาคต”


หากคุณกำลังมองหาอาหาร ยา หรือผลิตภัณฑ์สำหรับสัตว์เลี้ยงที่ป่วยเป็นโรคหัวใจ Petmed+ พร้อมให้คำแนะนำและบริการด้วยผลิตภัณฑ์คุณภาพที่คัดสรรมาอย่างดี แวะมาหาเราได้ที่ Petmed+ ทุกสาขา หรือสั่งซื้อสินค้าออนไลน์ได้ที่ไลน์ @petmed เพื่อความสะดวก รวดเร็ว และมั่นใจได้ในคุณภาพ 🐾

 
 
 

ความคิดเห็น


bottom of page